دانلود مقاله با عنوان "بررسی رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت در بین دانش آموزان متوسطه نظری"

برای رشته های روانشناسی و علوم تربیتی 

شامل 17 صفحه با فرمت word و قابل ویرایش

چکیده

از آنجا که توجه به هوش هیجانی و خلاقیت نقش مهمی در تعلیم و تربیت دارد لازم ا ست دست اندرکاران نظام آموزشی توجه به پرورش و رشد و شکوفایی خلاقیت را در نظر دا شته باشند.

بایستی به معلمان خاطر نشان ساخت که رفتار خلاق و عوامل درونی و بیرونی مرتبط با آن رفتار را می توان تغییر داد و در بهبود آن تلاش کرد.

در مورد هوش عمومی و خلاقیت همواره این سوال مطرح است که آیا خلاقیت یکی از عوامل هوش است.یا اینکه بین این دو استقلالی وجود دارد ؟ عده ای معتقدند بین این دو ارتباطی قوی وجود دارد و آنها شبیه بهم هستند و خلاقیت بدون هوش بی معنی ا ست .

عده ای دیگر معتقدند بین این دو ارتباطی وجود ندارد و آنها مستقل از هم عمل می کنند . در این دیدگاه اظهار می شود خلاقیت ترکیبی یکپارچه از عناصر مختلف سیالی ابتکار انعطاف پذیری و بسط

است. که بعدی خاص تحت عنوان خلاقیت را می سازند و این عناصر با هم در تعامل و ارتباط هستند.

یکی از کارکردهای اصلی آموزش و پرورش این است که دانش آموزان را نسبت به شخصیت خودشان آگاه سازد. دانش آموزان باید از همان سالهای ابتدا یی مدرسه بی همتا بودن خود و دیگران را بطور عمیق و کامل احساس کنند. فرد برای رسیدن به خلاقیت و خود شکوفایی نیازمند اعتماد به خود است .شخص باید به ارزش فردی خود اطمینان داشته باشد .

از جنبه کاربردی اهمیت موضوع پژوهش را باید بطور عمده به نفع نظام آموزشی تفسیر کرد. اگرچه در سیستم آموزشی ما کمتر به شناسایی و پرورش خلاقیت توجه شده اما لازم است به شناخت دقیق فرایند های هوش هیجانی و خلاقیت پرداخته شود و عوامل موثر بر آنها بررسی گردد.نتیجه ای که از پژوهش حاضر حاصل خواهد شد این است که آیا بین هوش هیجانی و خلاقیت رابطه وجود دارد یا خیر ؟

فرضیه اصلی تحقیق : بین هوش هیجانی و خلاقیت در دانش آموزان دوره متوسطه منطقه ۱۱تهران همبستگی وجود دارد .

فرضیه های فرعی تحقیق:

۱- بین میانگین خلاقیت دختران و پسران تفاوت وجود دارد.

۲- بین میانگین هوش هیجانی دانش آموزان علوم انسانی با علوم ریاضی و تجربی تفاوت وجود دارد.

۳- بین میانگین خلاقیت دانش آموزان علوم انسانی با علوم ریاضی و تجربی تفاوت وجود دارد.

۴- بین میانگین هوش هیجانی دانش آموزان پایه اول با پایه دوم و سوم تفاوت وجود دارد.

۵- بین میانگین خلاقیت دانش آموزان پایه اول با پایه دوم و سوم تفاوت وجود دارد.

تحقیق حاضر از نوع همبستگی می باشد واز آنجائی که به توزیع ویژگیهای جامعه آماری نیز می پردازیم تحقیق از نوع توصیفی پیمایشی نیز می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره متوسطه نظری منطقه ۱۱تهران که در سال تحصیلی ۸۵-۱۳۸۴مشغول به تحصیل هستند،وتعداد آنها ۳۵۰۰نفر می باشد ، تشکیل می دهد. ابتدا بیست پرسشنامه از طریق PILOT بین افراد نمونه توزیع گردید وبالاترین انحراف معیار و میانگین در آن محاسبه شد سپس با استفاده از فرمول محاسبه حجم نمونه تصادفی ساده وبا اطمینان ۹۵% تعداد نمونه مورد نظر ۳۵۰نفر محاسبه گردید . دراین تحقیق دو پرسشنامه استاندارد در رابطه با هوش هیجانی بار-آن و خلاقیت عابدی استفاده گردید .

نتایج تحقیق:۱- فرضیه اصلی مبنی بر (بین هوش هیجانی وخلاقیت همبستگی وجود دارد ) پذیرفته میشود.

فرضیه ۲ : مبنی بر ( بین میانگین هوش هیجانی دختران وپسران تقاوت وجود دارد ) پذیرفته می شود این تفاوت در جهت مثبت بوده و با توجه به میانگین دو گروه ونتیجه آزمون t می توان گفت دختران نسبت به پسران از هوش هیجانی بالاتری برخوردارند .

فرضیه ۳: مبنی بر( بین میانگین خلاقیت دختران وپسران تقاوت وجود دارد ) پذیرفته نمی شود وبا توجه به میانگین دو گروه ونتیجه آزمون t می توان گفت که میان میزان خلاقیت دختران وپسران تفاوت معنا داری وجود ندارد .

فرضیه ۴: مبنی بر ( بین میانگین هوش هیجانی دانش آموزان علوم انسانی تجربی وریاضی تفاوت وجود دارد ) پذیرفته می شود که با توجه به میانگین دوگروه ونتیجه آزمون t می توان گفت که دانش آموزان رشته علوم تجربی وریاضی نسبت به دانش آموزان علوم انسانی از هوش هیجانی بالاتری برخوردارند .

فرضیه ۵:مبنی بر (بین میانگین خلاقیت دانش آموزان علوم انسانی با تجربی وریاضی تفاوت وجود دارد ) پذیرفته می شود وباتوجه به میانگین دو گروه ونتیجه آزمون t می توان گفت که دانش آموزان رشته علوم تجربی وریاضی نسبت به دانش آموزان رشته علوم انسانی است از خلاقیت بالاتری برخوردار است .

فرضیه ۶:مبنی بر ( بین میانگین هوش هیجانی دانش آموزان پایه دوم وسوم تفاوت وجود دارد ) تائید نمی شود .باتوجه به میانگین دو گروه ونتیجه آزمون t می توان گفت که میان هوش هیجانی دو گروه دانش آموزان پایه اول با پایه دوم وسوم تفاوت معنا داری وجود ندارد .

فرضیه ۷: مبنی بر( بین میانگین خلاقیت دانش آموزان پایه اول با پایه دوم وسوم تفاوت وجود دارد پذیرفته نمی شود با توجه به میانگین دو گروه ونتیجه آزمون t می توان گفت که میان میزان خلاقیت دو گروه دانش آموزان پایه اول با پایه دوم وسوم تفاوت معنا داری وجود ندارد.

واژه های کلیدی: هوش هیجانی، خلاقیت، دانش آموزان متوسطه، آزمون خلاقیت عابدی، آزمون هوش هیجانی بار-آن

بیا ن مسأ له

هوش هیجانی از سازه هایی ا ست که از طریق تظاهرا ت هیجانی و با درک وا نسجام بخشیدن به هیجا نها جلوه گر می شود . به نظر مایر وسا لووی (۱۹۹۳) هوش هیجانی گونه ای هوش اجتماعی ا ست که توانایی برخورد با عواطف در خود و دیگران را در بر می گیرد.همچنین آ نان بر این باورند که هوش هیجانی قابلیتی ا ست که تفکر و اقدامات هر فرد را هدایت می کند .چنین برداشتی از هوش هیجانی این سوال را پیش می آورد که آیا هوش هیجانی با خلاقیت که یکی از انواع تفکر بوده و رفتاری است که از فرد سر می زند دارای همبستگی است یا خیر ؟

همچنین مساله دیگر آن ا ست که بسیاری از نظریه پردازان هوش هیجانی نظریه های خود را با ارزشیابی که از بزرگسالان به عمل آورده اند عملیاتی کرده اند و از ابزارهایی در این خصوص از آنها بهره گیری شده است مقیاس چند عاملی هوش هیجانی مایر و همکاران،(۲۰۰۰) مقیاس درک عاطفی بارنت (۱۹۹۶) آزمون EQMAPکوپروساواف (۱۹۹۷) و مقیاس هوش هیجانی شوتی و دیگران (۱۹۹۸) بوده است . با این همه بیشتر ابزا رها یی که برای بر آورد هوش هیجانی با جنبه های مختلف آ ن ساخته ا ست عمومأ برای گروه سنی بزرگسالان و گاهی برای کودکان مورد استفاده قرار می گیرد (سالیوان ۱۹۹۹).

در میان ابزارهای که برای گروه جوانان قابل استفاده ا ست سیاهه هوش هیجانی بارآن[۶](۲۰۰۰) می باشد. به هر حال هوش هیجانی به دلیل مزایایی چون ارتقا سطح اعتماد به نفس انعطاف پذیری همدلی همسازی با دیگرا ن و تأ ثیر آ ن بر عملکرد خلاقانه افراد مورد تأیید است. چرنیس (۲۰۰۰) و عاملی سازنده در حیات اجتماعی شخص تلقی می شود . لازاروی و فولکمن (۱۹۸۴). در ایران در خصوص همبستگی و اثر گذاری هوش هیجانی و خلاقیت پژوهش چندانی انجام شده است . و با در نظر گرفتن اینکه هوش هیجانی زمینه ای برای ارتقا عملکرد خلاقانه است و نسل جوا ن برای سازندگی بیشتر نیازمندآن هستند کوشش زیادی صورت نگرفته است. ولذا پژوهش حاضر به دنبا ل پاسخگویی به ا ین سوا ل ا ست که آیا در بین دا نش آموزان دوره متوسطه همبستگی بین هوش هیجانی و خلاقیت آنان مشاهده می شود یا نه ؟